ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ
2. DAİRE
E. 2002/541
K. 2003/34
T. 15.1.2003
ÖZET : Askerlik şubesinde görevli davacı Sivil Memura, bir hükümlünün sevki için avans çekmesi konusunda şube başkanınca verilen emrin yerine getirilmemesi askeri disiplini bozan bir davranış ise de, bu konuda önceden görevlendirilmeyen davacının eylemi “Verilen Görev ve Emirleri Kasten Yapmamak” disiplin suçunu oluşturmayacağından, hakkında tesis edilen kademe ilerlemesinin iki yıl durdurulması işlemi hukuka aykırıdır.Davacı 30.05.2002 tarihinde kayda geçen dava dilekçesinde özetle; Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 7 nci maddesinde, aylık, ücret ve benzeri alacakların ita amirlerince yazılı olarak görevlendirilen mutemetlere ödeneceğini, mutemet görevlendirme yazısının mali yılın ilk ayında ödeme belgesi ile birlikte saymanlığa verileceğini, mutemet değişikliği halinde yeni mutemedin ayrı bir görevlendirme yazısı ile saymanlığa bildirileceği, görevlendirme yazılarının saymanlıklarda açılacak dosyalarda saklanacağının hüküm altına alındığını, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin amir hükmü gereğince görevlendirme yazısı yazılarak 2001 mali yılında mutemet olarak görevlendirildiğini, 2002 mali yılında MSB. Sarıkamış Askerlik Şubesi Başkanlığının 29.03.2002 gün ve AS.Ş.:5072-21-02 İd.Ks.Mly.(2023) sayılı “ Mutemet Görevlendirilmesi” yazısı ile Avans ve Kredi Mutemedi olarak görevlendirildiğini, Svl.Me. …………………’in 14.02.2002 tarihinde Kanunen avans ve kredi mutemedi olarak görüldüğünü, Askeri Savcılığın Malmüdürlüğüne 2002 mali yılında Askerlik Şubesi Mutemedinin kim olduğunu sorması üzerine As.Şb.Başkanlığınca 03.01.2002 tarihli evrak düzenlendiğini, halbuki bu evrakın tarihinin 29.03.2002 olduğunu, Devlet Memurları Kanununun 11 nci maddesinde Devlet Memurlarının görev ve sorumluluklarının belirtildiğini, 29.3.2002 tarihine kadar 2002 mali yılında yasal olarak Avans ve Kredi Mutemedi olarak görevlendirilmediği halde bu konuya ilişkin olarak verilen görevi yasal olarak yerine getirmesinin de mümkün olmadığını, işlemin iptaline karar verilmesini dava ve talep ettiği anlaşılmaktadır.
Dava, Sarıkamış Askerlik Şubesi Başkanlığı emrinde görevli Sivil Memur …………………’ün Erzurum Askerlik Dairesi Başkanlığınca 08.10.2001 tarihinde onaylanan görev bölümüne göre şubenin avans ve kredi mutemedi olarak görevlendirildiği halde 14.02.2002 tarihinde tahliye edilen bir hükümlünün sevki için avans çekmesi konusunda kendisine şube başkanı vekili tarafından emir verilmesine karşın kendisine tebliğ edilen görevi yapmayacağını ve sonucuna ne olursa olsun katlanacağını beyan etmesi eylemi Milli Savunma Bakanlığı Disiplin Kurulunca “Verilen Görev ve Emirleri Kasten Yapmamak” suçu olarak değerlendirilerek 657 sayılı Kanunun 125/D maddesinin ilk ve (n) alt bendi uyarınca verilen Kademe İlerlemesinin iki yıl süre ile durdurulmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 85 nci maddesi: “Avans ve kredi emirleri Divanı Muhasebattan evvel Maliye vekaletince vize edilir. Avans ve kredi akçeleri hangi iş için verilmiş ise yalnız o işte ve amiri itanın tahriri mezuniyetiyle sarf ve istimal olunur.” hükmünü amirdir.
1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 70 ve 139 ncu maddeleri ile 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 11 nci maddesine dayanılarak hazırlanan 14.10.1991 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği “ nin, Ödemenin Kimlere Yapılacağı başlıklı 7 nci maddenin 1 nci fıkrası “Ödeme; alacaklıya veya duruma göre vekiline, velisine, varisine veya mutemedine yapılır.” Hükmünü, 10 ncu fıkrasında ise “Aylık, ücret ve benzeri alacaklar, ita amirlerince yazılı olarak görevlendirilen mutemetlere ödenir. Mutemet Görevlendirme Yazısı (Örnek:2), mali yılın ilk ayında ödeme belgesi ile birlikte saymanlığa verilir. Mutemet değişikliği halinde yeni mutemed ayrı bir görevlendirme yazısı ile saymanlığa bildirilir. Görevlendirme yazıları, saymanlıklarda açılacak dosyalarda saklanır” hükmünü içermektedir.
Davacının Sarıkamış Askerlik Şubesinde daktilo memuru olarak görev yapmasının yanında, Erzurum Askerlik Dairesi Başkanlığının 20.11.2001 tarihinde onaylanan Askerlik Şubesi Başkanlığının 20.11.2001 tarihli görevlendirme emri ile Askerlik Şubesi Avans ve Kredi Mutemetleri görevinin de verildiği anlaşılmaktadır. Ancak yukarıda özetlenen mevzuat hükümlerine göre, mutemetlerle ilgili görevlendirme yazısının ita amirlerince yazılı olarak mali yılın ilk ayında ödeme belgesi ile birlikte saymanlığa bildirilmesi gerekmektedir. Dosyada mevcut Sarıkamış Mal Müdürlüğünün 22.3.2002 tarih ve B.07.4.DEF.4.36.68. 00/1 sayılı yazılarında, Sarıkamış Askerlik Şubesi 2002 yılı başlangıcında Avans ve Kredi Mutemedi olarak 01.01.2002 tarihinden 19.02.2002 tarihine kadar sivil memur …………………’in, 20.02.2002 tarihinden itibaren sivil memur …………………’ün avans ve kredi mutemedi olarak görev yaptığı belirtilmiş olup Sarıkamış Askerlik Şubesi Başkanlığının 29.03.2002 tarih ve AS.Ş.: 5072-21-02/ 1.Ks.Mly. (2023) sayılı yazısı ile Sivil Memur ………………… (MS-1998 – GN-299) 2002 mali yılında Askerlik Şubesi Avans ve Kredi Mutemedi olarak görevlendirildiği bildirilmiştir.
Davacının 2002 mali yılında Askerlik Şubesi avans ve kredi mutemedi olarak görevlendirildiğine dair ita amiri onay belgesi düzenlenerek Sarıkamış Mal Müdürlüğüne gönderilmeden önce 14.02.2002 tarihinde tahliye edilen bir hükümlünün sevki için avans çekmesi konusunda şube başkan vekili tarafından kendisine sözlü olarak verilen emri yerine getirmemesi eylemi askeri disiplini bozan bir davranış ise de, “Verilen Görev ve Emirleri Kasten Yapmamak” disiplin suçunu oluşturmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Zira bu disiplin suçunun oluşabilmesi için emrin verildiği anda davacının saymanlıktan avans ve kredi çekebilecek konumda olması gerekmektedir.
14.02.2002 tarihinde avans ve kredi mutemedi olarak Sivil Memur ………………… görevli görülmekte ve Sarıkamış Mal Müdürlüğünden yalnızca bu memur avans ve kredi çekebilmek konumundadır. Şifahi emir davacı hakkında ita amiri onay belgesi düzenlenmeden verilmiştir. Nitekim aynı eylem “Emre itaatsizlikte ısrar” suçunu da oluşturduğundan bahisle davacı hakkında Sarıkamış 9 ncu P.Tümen Komutanlığı Askeri Savcılığınca yapılan adli soruşturma sonucunda suçun maddi ve manevi unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle 16.07.2002 tarih ve 2002/546 Esas, 2002/719 karar sayılı kararla Kovuşturmaya Yer Olmadığına karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının kademe ilerlemesinin iki yıl süre ile durdurulmasına ilişkin Milli Savunma Bakanlığı Disiplin Kurulunun 22.03.2002 tarih ve 2002/5 sayılı İŞLEMİNİN İPTALİNE,